6 Tricksters จอมหลอกลวง แอบร้ายแต่ก็น่าหลงใหล

"The trickster's function is to break taboos, create mischief, stir things up. In the end, the trickster gives people what they really want, some sort of freedom." -Tom Robbins

ทริกสเตอร์ (Trickster) ตัวละครสายป่วน ผู้มีทักษะในการใช้เล่ห์เหลี่ยมกลโกงหลอกลวงผู้อื่น เป็นตัวละครที่คอยแกงคนรอบตัว หรือสังคม เพียงแค่อยู่ใกล้เจ้าพวกเกเรร้ายกาจพวกนี้ ก็เตรียมพบหายนะและความวุ่นวายได้เลย

เหล่าทริกสเตอร์มักจะมาพร้อมความยุ่งเหยิงโกลาหล แต่ในขณะเดียวกันก็สามารถมอบความเซอร์ไพรส์ที่คาดเดาไม่ได้ว่าจะเกิดอะไรขึ้นต่อไป ความคาดเดายากและเอาแน่เอานอนไม่ได้นี่เอง ที่ทำให้ผู้ชม หรือผู้อ่านรู้สึกตื่นเต้นเวลาติดตามตัวละครเหล่านี้ รวมถึงแอบหลงใหลปนอิจฉา เพราะในโลกแห่งความเป็นจริงพวกเราต่างก็ถูกจำกัดอยู่ในกฏระเบียบของสังคมที่แสนเคร่งครัด แต่ตัวละครแนวทริกสเตอร์ในโลกของนิยาย การ์ตูน หรือภาพยนตร์เหล่านั้น กลับสามารถแหกกฏเพื่อออกไปสนุกกับการผจญภัย และความเป็นไปได้ต่างๆ ได้อย่างอิสระ

วันนี้ Black Aholic Shop จึงรวบรวมตัวละคร Tricker จอมป่วนจากในภาพยนตร์ ซีรีส์ เกม และการ์ตูน ที่มีทั้งความร้ายกาจแต่ก็น่าหลงใหลมานำเสนอ

............1. โลกิ (Loki) จาก จักรวาล มาร์เวล (Marvel)

ตอนนี้คงไม่มีนักต้มตุ๋นคนไหนทั้งน่าต่อยและน่าเอ็นดูได้เท่าเขาคนนี้ หรือเทพองค์นี้ 

โลกิ เจ้าชายแห่งแอสการ์ด บุตรของโอดิน เทพแห่งการหลอกลวง (God of Mischief) หรือไอ้ต้าวจอมเจ้าเล่ห์ปลิ้นปล้อนเป็นที่หนึ่ง มีพลังวิเศษที่สามารถปลอมตัวและสร้างภาพมายาได้ เขาเป็นน้องชายจอมป่วนของเทพเจ้าสายฟ้าธอร์ (Thor) ซึ่งหากพูดถึงวีรกรรมชวนปวดหัวของเขาก็มีตั้งแต่ การพยายามฆ่าธอร์ตั้งแต่เล็ก อาสานำทัพให้ธานอสไปบุกยึดครองโลก แอบสวมรอยเป็นโอดิน และอื่นๆ ทั้งที่ตั้งใจและโดยอุบัติเหตุ เป็นเจ้าตัวร้ายแสนขี้เล่น ที่ทำให้แฟนๆ ทั้งหมั่นไส้ แต่ก็อดหลงรักไม่ได้

โลกิไม่ใช่วายร้ายที่เก่งกาจที่สุดในจักรวาลมาร์เวล แล้วก็ยังห่างไกลจากตำแหน่งฮีโร่ผู้ทรงเกียรติอยู่มาก ในขณะที่ตัวละครอื่นๆ ในจักรวาลมาร์เวลต่างยึดมั่นในอุดมการณ์อะไรสักอย่าง แต่กับโลกิที่เป็นคนเปลี่ยนใจง่าย ทำให้ท้ายที่สุด เราก็คาดเดาไม่ได้อยู่ดีว่าโลกิจะแปรพักตร์ไปอยู่ฝ่ายดีหรือร้ายเมื่อไหร่ มันจึงกลายเป็นเสน่ห์ที่น่าค้นหาของเขา 

ทั้งนี้ ภายใต้ใบหน้าเจ้าเล่ห์เพทุบายและนิสัยตลบตะแลง โลกิกลับเก็บซ่อนความน้อยเนื้อต่ำใจไว้ข้างในมาตลอดว่าอยากจะให้พระบิดาอย่างโอดิน ยอมรับเขาให้เทียบเท่ากับธอร์ พี่ชายของเขานั่นเอง โลกิเก็บทนความขัดแย้งภายในตัวเองนี้มาอย่างยาวนาน เขามีความทะเยอทะยาน แต่ก็ยังผูกพันกับคนรอบข้าง มิติที่ซับซ้อนนี่เอง ก็เป็นเสน่ห์ดึงดูดให้ผู้คนอยากติดตามดูการกระทำต่างๆ ของเขาต่อไป

............2. อัสซาน จ็อป (Assane Diop) จากเรื่อง จอมโจรลูแปง (Lupin) ของเน็ตฟลิกซ์ (Netflix)

อัสซาน จ็อป โจรมืออาชีพ ผู้โตมากับความยากลำบาก ตอนเขายังเล็ก พ่อของเขาเป็นผู้อพยพมาทำงานที่ฝรั่งเศสเพื่อแสวงหาชีวิตที่ดีขึ้นสำหรับอัสซาน แต่กลับถูกใส่ร้ายในข้อหาขโมยสร้อยเพชรราคาแพงโดยนายจ้างที่ร่ำรวยและทรงอำนาจ พ่อของอัสซานต้องติดคุกและตายไปทั้งๆ อย่างนั้น สิ่งเดียวที่เหลือจากพ่อซึ่งคอยยึดเหนี่ยวจิตใจของอัสซานไว้ คือ วรรณกรรมเกี่ยวกับสุภาพบุรุษจอมโจรบันลือโลก อาเซน ลูแปง (Arsène Lupin) ที่พ่อของเขาเคยมอบให้เขาในวันเกิดนั่นเอง  

25 ปีต่อมา อัสซานมุ่งมั่นที่จะแก้แค้นครอบครัวอดีตนายจ้างของพ่อ โดยใช้ความสามารถพิเศษและความเชี่ยวชาญในการขโมย เล่ห์อุบาย และปลอมตัว ที่เขาได้รับแรงบันดาลใจจากนิยายลูแปง เพื่อเปิดโปงครอบครัวที่มั่งคั่งครอบครัวนี้

ความสามารถในการปลอมตัวของอัสซานไม่ได้อยู่ที่การเปลี่ยนรูปลักษณ์ตบตาคนเท่านั้น แต่ยังเป็นการสวมบทบาทที่เหมือนจริงเสียจนแม้แต่ผู้ชมเองก็ยังหลงเชื่อ ไม่ว่าเขาจะสวมรอยเป็นมหาเศรษฐีหนุ่ม เด็กเนิร์ด หรือเจ้าหน้าที่ตำรวจ ก็น่าเชื่อถือเสียจนลืมไปครู่หนึ่งเลยว่าบุคคลผู้นี้คืออัสซาน และไม่ว่าอย่างไร เขาก็ไม่ลืมที่จะรักษามาดสุดคูลตามแบบฉบับจอมโจรสุภาพบุรุษไว้เสมอ 

อัสซานนั้นยังเป็นจอมโจรผู้อ่อนโยนที่ยึดถือคุณธรรมว่าจะไม่ทำร้ายผู้บริสุทธิ์อีกด้วย ผู้ชมจะเข้าใจได้ว่าทำไมอัสซานถึงต้องผันตัวมาก่อโจรกรรม และอดสงสารไม่ได้ที่ชีวิตส่วนตัวของเขาต้องประสบปัญหาเนื่องจากตัวตนสองด้านของเขา 

และนี่ก็คือเรื่องราวของ อัสซาน จอมโจรมาดสุภาพบุรุษผู้ช่ำชองการปลอมแปลงและมีปัญญาเป็นเลิศ แต่ที่น่าประหลาดใจมากที่สุดคือผู้ชายร่างใหญ่ขนาดนั้น สามารถปลอมตัวยังไงให้กลมกลืนหายลับไปในหมู่ฝูงชนได้เกือบทุกตอน 

นี่ก็อาจเป็นอีกหนึ่งความสามารถของเขาเช่นกัน

............3. อาซากิริ เก็น (Gen Asagiri) จากเรื่อง ด็อกเตอร์สโตน (Dr. Stone)

เมื่อมนุษย์ทั่วโลกกลายเป็นหินเป็นระยะเวลายาวนานนับพันปี วิทยาการต่างๆ ที่มนุษยชาติสั่งสมมาก็แทบจะหายไปกับกาลเวลา จนกระทั่งวันหนึ่งมีนักวิทยาศาสตร์ฟื้นขึ้นมาจากผนึกหินได้ เขาจึงลงมือสร้างสิ่งประดิษฐ์ที่น่าอัศจรรย์ราวกับเวทมนตร์ออกมาเพื่อดำรงชีวิตรอด และก่อร่างอารยธรรมของมนุษย์ขึ้นใหม่อีกครั้ง แต่คนที่เรากำลังจะกล่าวถึงต่อไปนี้ ไม่ได้เป็นนักวิทยาศาสตร์แต่อย่างใด 

อาซากิริ เก็น เป็นนักมายากลและนักอ่านใจชื่อดัง ทั้งยังเป็นหนึ่งในผู้ต้องชะตากลายเป็นหินเหมือนคนอื่นๆ และฟื้นขึ้นมาในยุคที่มนุษยชาติถูกรีเซ็ตใหม่ เดิมที เขาปรากฏตัวในเรื่องในฐานะลูกสมุนของศัตรูที่ถูกส่งมาเพื่อเช็คว่าพระเอกยังมีชีวิตอยู่รึเปล่า แต่เมื่อได้เห็นสิ่งต่างๆ ที่พระเอกที่เป็นนักวิทยาศาสตร์กำลังลงมือสร้าง สิ่งนั้นก็จุดประกายความหวังต่อการมีชีวิตรอดให้เขา และทำให้เก็นย้ายฝั่งมาอยู่กับพระเอกแทนทันที 

นอกจากผมสองสี กับรอยยิ้มชั่วร้าย ถ้าถามว่าเจ้าตัวมีเสน่ห์อันน่าหลงใหลขนาดไหน ก็มาดูกันที่ผลโหวตตัวละครยอดนิยมในเรื่องด็อกเตอร์สโตนครั้งล่าสุดได้เลย เก็นมีเสน่ห์มากเสียจนเขาได้รับความนิยมเป็นอันดับ 1 แซงหน้าพระเอกของเรื่องอย่างเซ็นคู (Senku Ishigami) เลยทีเดียว 

แม้เก็นจะไม่ได้ฉลาดเรื่องวิทยาศาสตร์เท่าเซ็นคู แต่เขาก็เป็นเลิศด้านการอ่านผู้คน สามารถหว่านล้อมผู้คนหรือโกหกได้อย่างแนบเนียน และยังเป็นนักการทูตที่ชอบเลือกการเจรจามากกว่าเข้าปะทะตรงๆ ถึงจะมีบางครั้งที่เก็นหลีกเลี่ยงการทำงานเหมือนคนขี้เกียจ แต่เมื่อถึงเวลาสำคัญ เขาก็ยอมลำบากทำเรื่องยากๆ หรือเสี่ยงอันตรายถึงชีวิตเพื่อส่วนรวมขึ้นมาได้เหมือนกัน ทำให้เก็นเป็นตัวแทนของปถุชนธรรมดาที่เข้าใจว่าโลกนี้ไม่ได้มีแค่สีขาวกับดำได้ดี 

............4. โจ๊กเกอร์ (Joker) จากเกม เพอร์โซน่า 5 (Persona 5)

ในโลกที่บิดเบี้ยวซึ่งเสี่ยงต่อการล่มสลาย ผู้ที่ท้าทายชะตากรรมและโหยหาความเปลี่ยนแปลง จะลุกขึ้นเผชิญหน้ากับความบิดเบี้ยว พวกเขาถูกเรียกขานว่า ‘ทริกสเตอร์’ 

นี่คือเรื่องราวเกี่ยวกับ The phantom thieves of hearts กลุ่มจอมโจรขโมยหัวใจที่ชั่วร้ายจากผู้ใหญ่ เพื่อเปลี่ยนแปลงเมืองโตเกียวที่บิดเบี้ยว นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงชะตากรรมของมวลมนุษยชาติ โดยตัวเอกของเพอร์โซน่า คือผู้ใช้โค้ดเนมว่า โจ๊กเกอร์ เป็นเด็กหนุ่มที่ถูกตราหน้าว่าเป็นเด็กมีปัญหา ทั้งๆ ที่เขาถูกผู้ใหญ่ที่ชั่วร้ายใส่ความ เขาและเหล่าเพื่อนๆ ร่วมมือกันต่อกรพวกผู้ใหญ่ที่มีจิตใจแปดเปื้อนเหล่านั้น เพื่อเปลี่ยนชีวิตของพวกตน แต่ในเมื่อไม่อาจเผชิญหน้ากับเป้าหมายตรงๆ ได้ พวกเขาจึงสวมบทบาทจอมโจรปีศาจเข้าไปในโลกแห่งจิตใจ และเปลี่ยนใจเหยื่อโดยการขโมยสมบัติที่เป็นตัวแทนความบิดเบี้ยวของจิตใจของคนผู้นั้นออกไป

ในตำนานและเรื่องเล่าต่างๆ ทริกสเตอร์คือตัวละครผู้ถือครองความลับและสติปัญญา พวกเขาใช้เล่ห์กลเพื่อต่อต้านกฎเกณฑ์และขนบธรรมเนียมเดิมๆ ทริกสเตอร์ทำให้โลกนี้ปั่นป่วน ลึกลับ และมีสีสัน พวกเขาคืออำนาจปริศนาที่ท้าทายความเป็นอยู่ของสังคมเพื่อปูทางไปสู่การเปลี่ยนแปลง 

นักวิชาการ ลูวิส ไฮด์ (Lewis Hyde) อธิบายว่าทริกสเตอร์ตามแบบฉบับเป็น "ผู้ข้ามพรมแดน" ซึ่งใน เพอร์โซน่า 5 พลังของโจ๊กเกอร์นั้นคือการข้ามมิติ และเป็นการกระทำเพื่อก้าวข้ามกำแพงที่กีดกันเขาไปสู่ชีวิตที่เปลี่ยนไป ซึ่งถือว่าตรงตามความหมายของทริกสเตอร์เลยทีเดียว

............5. กัปตันแจ็ค สแปร์โรว์ (Captain Jack Sparrow) จาก แฟรนไชส์ ไพเรทส์ออฟเดอะแคริบเบียน (Pirates of the Caribbean Franchise)

จากเครื่องเล่นล่องเรือเพลินๆ ในสวนสนุกดิสนีย์ สู่ภาพยนตร์ชุดแนวผจญภัยสุดแฟนตาซีในท้องทะเลอันกว้างใหญ่ไพศาล มีทั้งสมบัติต้องสาป ผู้คุมวิญญาณแห่งท้องทะเล นางเงือก ฯลฯ โดยเรื่องจะติดตามการผจญภัยของ แจ็ค สแปร์โรว์ กัปตันเรือแบล็กเพิร์ล โจรสลัดที่เก่งกาจและเจ้าเล่ห์แห่งทะเลแคริบเบี้ยน 

ขึ้นชื่อว่าโจร ก็คงถามหาสัจจะกันไม่ได้ แจ็คเคยหลอก โดนหลอก โกง โดนโกง และสร้างศัตรูไว้มากมาย ทั้งกับทหารเรือ โจรสลัดคนอื่น แม้แต่ลูกเรือของเขาเองยังหักหลังและยึดเรือของเขาไปตั้งแต่ต้นเรื่องภาคแรก ชีวิตของแจ็คเหมือนจะติดอยู่ในลูปที่เมื่อเขาได้สิ่งที่ต้องการสิ่งหนึ่ง เขาก็จะสูญเสียสิ่งใดสิ่งหนึ่งไปแทนเสมอ แจ็คจึงออกผจญภัยตลอดเวลา พร้อมทั้งพาคนอื่นซวยไปด้วย

ปัจจัยหลักที่ทำให้ผู้ชมหลงรักตัวละครกัปตันแจ็ค สแปร์โรว์ คงมาจากท่าทางยียวนกวนประสาทที่ถ่ายทอดโดยนักแสดง จอห์นนี เดปป์ (Johnny Depp) ด้วยนั่นเอง การเดินทางของแจ็คนั้นคล้ายกับเด็กจอมซนที่กำลังสนุกสนานในสนามเด็กเล่นกว้างใหญ่ที่มักจะวิ่งหน้าตั้งไปหาความลี้ลับแห่งท้องทะเล หรือวิ่งหัวซุกหัวซุนจากภัยอันตราย ท่าทีหน่อมแน้มของเขาชวนให้ผู้ชมเอ็นดู แถมผู้ชมก็คาดเดาได้ยากว่าเขากำลังคิดอะไรอยู่ หรือเขากำลังเตรียมแผนบ้าบออะไรไว้เพื่อเอาตัวรอดจากสถานการณ์เสี่ยงเป็นเสี่ยงตายนี้บ้าง เขาปราศจากความกังวล และใช้ชีวิตอย่างอิสระจนน่าอิจฉา แต่เมื่อถึงเวลาที่สำคัญแจ็คก็จะเลือกตัดสินใจทำสิ่งที่ดีงามเพื่อผู้อื่นเสมอ ดังนั้นถึงเขาจะเคยทำเรื่องแสบอะไรไว้มาก แจ็ค สแปร์โรว์ก็จะยังเป็นที่รักของผู้ชมอยู่เสมอไป 

............6. เชียร (Shi-en) จากซีรีส์ การิน ปริศนาคดีอาถรรพ์ และ เชียร ภาคีทัณฑ์อาถรรพ์

เชียร ตัวร้ายสุดโฉดจากซีรีส์ฝีมือคนไทย ด้วยความรู้และความสามารถด้านพลังอาถรรพ์ที่เหนือมนุษย์ พ่วงมาด้วยพลัง “อัตตานิรันดร์” ที่ทำให้เขาเป็นอมตะ เขาจึงกลายเป็นตัวร้ายที่ฆ่าไม่ตายตรงตามอักษร 

ชายผมแดงคนนี้ขึ้นแท่นศัตรูตัวฉกาจของ “การิน” เด็กหนุ่มผู้คลั่งไคล้ไสยศาสตร์ และคอยสร้างแผนทดสอบความสามารถการินอยู่เสมอ แต่ละแผนก็เล่นใหญ่ ล้างผลาญชีวิตทุกคน เล่นสนุกกับความไว้ใจและความสัมพันธ์จนแทบจะไว้ใจใครไม่ได้ ทำให้ทุกครั้งที่เชียรปรากฏตัว แฟนนักอ่านก็ต้องลุ้นกันตัวโก่งว่าคราวนี้เขาจะเจ้าเล่ห์ได้แค่ไหน 

นั่นไม่ใช่เสน่ห์เพียงอย่างเดียวที่ทำให้หลายคนตกหลุมรักวายร้ายเจ้าเล่ห์คนนี้ เพราะเมื่อนักอ่านได้เห็นเชียรในอดีต ก็จะแปลกใจที่เห็นว่าเขาเคยเป็นผู้มีอุดมการณ์แรงกล้า จริงจัง ซื่อตรง และรักเพื่อนพ้อง เขาพยายามต่อสู้อย่างหนักเพื่อแสวงหาอำนาจมาเปลี่ยนแปลงสังคมที่ไม่เป็นธรรม แต่กลับมีอะไรบางอย่างมาเปลี่ยนให้เขาให้กลับกลายเป็นตัวร้ายที่ยิ้มแย้มและมองโลกด้วยสายตาดูแคลนในเวลาต่อมา เรื่องราวที่เขาเจอระหว่างนั้นกลายมาเป็นจุดที่ทำให้นักอ่านอยากติดตามว่าอะไรทำให้เชียรกลายมาเป็นอย่างที่เห็นทุกวันนี้ และเบื้องหลังรอยยิ้มแสนร้ายกาจนั้นซ่อนความจริงอะไรเอาไว้กันแน่ 

ความน่าค้นหานี้ คือสาเหตุที่เชียรเป็นตัวร้ายที่อดเอาใจช่วยไม่ได้จริงๆ

สามารถติดตามการปกทะกันครั้งแรกระหว่าง การิน กับเชียรได้ใน หนังสือการ์ตูน การิน ปริศนาคดีอาถรรพ์ คดีที่ 4 บทแรก: พิพิธภัณฑ์คนบาป บน Black Aholic Shop

แม้ตัวละครทริกสเตอร์มักจะมีความร้าย พวกเขาก็ไม่ได้ชั่วร้ายเสมอไป พวกเขาเพียงแค่ใช้ไหวพริบและหลอกลวงเพื่อให้ได้สิ่งที่ต้องการ จนพวกเขาถูกเข้าใจผิดว่าเป็นคนเห็นแก่ตัว คิดแต่เรื่องของตัวเอง ความปรารถนา และความเจ็บปวดของตน ทว่าในโลกสีเทาใบนี้ ชีวิตก็เป็นเช่นนั้น คนเรามักจะคำนึงถึงผลประโยชน์ของตน หรืออย่างน้อยก็ ไม่ให้เข้าเนื้อตัวเอง

แต่ไม่ว่ายังไง การโกหก หรือการหลอกคนอื่น ก็ไม่ใช่สิ่งที่ดี ตัวละครต่างๆ ที่กล่าวมา แม้พวกเขาจะมีเจตนาที่ดี พวกเขาก็ต้องรับผลกรรมจากการหลอกผู้อื่นไม่หนักก็เบา เราเองก็ไม่ชอบโดนคนอื่นหลอก เพราะฉะนั้น เราก็เอาใจเขามาใส่ใจเรา ไม่ควรหลอกคนอื่นเช่นกัน